Beskidy to nie tylko kraina sów i ptaków drapieżnych, lecz również miejsce gniazdowania wielu innych cennych gatunków. Kontynuując wątek ptaków, trzeba spojrzeć nie tylko wysoko w niebo, lecz również do wnętrza beskidzkiego lasu.
Lasy Beskidów zamieszkuje około 70 gatunków ptaków. Niektóre z nich, takie jak sowy i ptaki drapieżne, zostały opisane na poprzednich przystankach. Ogromne znaczenie dla funkcjonowania ekosystemów leśnych mają jednak nie tylko te ptaki, które stoją na szczycie łańcucha pokarmowego, lecz również te małe, na pierwszy rzut oka niedostrzegalne. Zwinie skaczące po gałązkach sikory, bacznie wpatrujące się w ściółkę leśną drozdy, a także śpiewające z koron drzew i krzewów muchołówki, pokrzewki i świstunki, dbają o równowagę wśród bezkręgowców, ograniczając ich liczebność.
Rodziną licznie zamieszkującą Beskidy są ptaki krukowate. Na terenach otwartych spotkać można sroki. Kawki, gawrony i wrony tworzą kolonie w miastach. Ze środowiskiem leśnym związane są sójki, kruki i orzechówki. Sójki i orzechówki chowając nasiona, a po czasie zapominając o nich, przyczyniają się do rozsiewania się drzew. Kruki to ptaki sanitarne, które zjadają resztki po ucztach ssaków drapieżnych.
Beskidy zamieszkują trzy leśne gatunki kuraków – głuszec, cietrzew i jarząbek. Głuszec swoją nazwę zawdzięcza piosence wydawanej przez samce w okresie toków (okres gotowy). Piosenka głuszca składa się z czterech fraz: klapania, trelowania, korkowania i szlifowania, podczas którego ptak głuchnie. Zarówno głuszce jak i cietrzewie wiosną odbywają efektowne toki, podczas których koguty biją się między sobą o względy kur. Gatunki te cechuje polygynia – jeden kogut pokrywa wiele kur, a wodzeniem młodych zajmują się jedynie samice. W przeciwieństwie do powyższych, jarząbki tworzą monogamiczne pary, w których oboje rodziców opiekuje się potomstwem.
Beskidzkie potoki i rzeki zamieszkują pluszcze, pliszki górskie, brodźce piskliwe i zimorodki. Na tafli zbiorników retencyjnych można spotkać nurogęsi, pospolitą kaczkę krzyżówkę oraz inne gatunki ptaków wodnych, które w Beskidach nie gniazdują, a jeziora traktują jako miejsce odpoczynku.
To, jakie ptaki uda nam się zaobserwować, zależy w dużej mierze od liczebności danego gatunku oraz od tego, jakie miejsce obierzemy za cel wędrówki. Pospolite rudziki, zięby czy kapturki spotkamy w każdym lesie, ale żeby zobaczyć orzechówkę, dzięcioła białogrzbietego czy głuszca, trzeba wielu godzin spędzonych w terenie i odwiedzenia różnorodnych siedlisk. Udanych obserwacji!
_
Inicjatywa “Poznajemy przyrodę Beskidów” finansowana ze środków otrzymanych od Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030 za pośrednictwem Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”.