Działalność bobrów ma ogromne znaczenie dla przyrody. Ten wodny architekt i inżynier opóźnia spływ wody i sprawia, że miejscami tworzą się rozlewiska. Są to obszary niezwykle cenne dla wielu gatunków roślin i zwierząt, a także miejsca istotne z punktu widzenia zapobiegania suszy.
Bóbr europejski jest największym występującym w Europie gryzoniem. Długość ciała bobra może wynieść 90-110 cm, a długość ogona to dodatkowe 30-40 cm. Masa ciała wynosi około 20 kg, ale spotkać można osobniki osiągające nawet 30 kg. Bobry żyją w grupach rodzinnych silnie zhierarchizowanych. Najstarsi członkowie rodzin – rodzice pozostałych osobników, tworzą monogamiczny związek przez wiele lat. Dzieci pozostają przy rodzicach przez około 3 lata, potem odchodzą szukając własnego miejsca. Wielkość terytorium bobrzej rodziny uzależniona jest od ilości pokarmu, ale najczęściej wynosi od kilkuset metrów do 2-3 kilometrów długości cieku wodnego.
Bobry to zwierzęta typowo roślinożerne. Ich pokarm stanowią gałązki, młode pędy drzew i krzewów oraz przeróżne kłącza, korzenie i liście roślin zielnych znajdujących się w obrębie cieku wodnego. Przygotowując się do zimy, bobry gromadzą zapasy, które magazynują w żeremiu bądź norze. Surowe warunki próbują przetrwać, nawzajem się ogrzewając i korzystając z zebranego wcześniej pokarmu.
Jako jedyne zwierzęta na świecie, bobry potrafią przekształcić środowisko do swoich potrzeb. Bobry to zwierzęta wodne, które wymagają poziomu wody, który umożliwia swobodne pływanie. Aby podnieść lub wyrównać stan wody, budują tamy. Wykorzystują do tego muł i glinę oraz rosnące nieopodal krzewy i drzewa, które ścinają swoimi ostrymi siekaczami. Wysoki stan wody jest dla bobrów bardzo istotny. Gryzonie te pod wodą mają wejście do żeremia i nor, służącym bobrom za schronienie. Gdyby stan wody drastycznie się obniżył, bobry byłby łatwym łupem dla drapieżników np. wilków, rysi, a sporadycznie niedźwiedzi. Ponadto, poprzez zatrzymywanie wody, bobry zwiększają zasięg rozlewisk, przez co zwiększa się zasięg występowania roślin wodnych stanowiących główne źródło pokarmu.
Na lądzie bobry poruszają się z niewielką gracją, jednak ssaki te są doskonałymi pływakami. Bobry potrafią nurkować nawet na 15 minut, w czym niewątpliwie pomaga im wydłużone ciało z małą głową i fałdy skóry zatykające nozdrza i uszy. Dodatkowo, bobry posiadają błonę pławną między tylnymi palcami oraz płaski ogon, pełniący funkcję steru i napędu.
Ekosystemy zaprojektowane przez bobry stanowią miejsce gniazdowania i żerowania wielu gatunków ptaków, miejsca rozrodu płazów, ryb i bezkręgowców, a także oazę i wodopój dla ssaków. Dodatkowo, zatrzymując wodę, bobry zasilają zasoby wód gruntowych, a nawet wód podziemnych. To z punktu widzenia narastających skutków zmian klimatycznych niezwykle istotne również dla człowieka.
Należy pamiętać, że bóbr europejski podlega ochronie częściowej – obowiązuje zakaz niszczenia jego tam, żeremi i zabijania tych zwierząt. Największym zagrożeniem dla bobrów jest niszczenie siedlisk oraz osuszanie wielu podmokłych terenów, wyrąb lasów czy intensyfikacja gospodarki rolnej lub rybackiej. Dzisiaj populacja bobra w Polsce jest na bardzo wysokim poziomie i nie zagraża mu wyginięcie, jednak gdy rzeki zaczną wysychać, znikną też bobry. Dlatego szanuj wodę i zakręcaj ją w kranie, gdy myjesz zęby – bobry na pewno będą Ci za to wdzięczne!
_
Inicjatywa “Poznajemy przyrodę Beskidów” finansowana ze środków otrzymanych od Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030 za pośrednictwem Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”